'Bidairik luzeena' erakusketa San Telmo Muserora heldu da

25 EKA, 2021
Erakusketak Juan Sebastian Elkanoren irudia azpimarratzen du, orain 500 urte bete baitira Victoria ontziko kapitain izendatu zutenetik. Getariako marinelaren artxibo pertsonaleko dokumentu baliotsuak, Laurgaingo Dorrean aurkitutakoak, gehitzen ditu, besteak beste, Elkanok Carlos I.a erregeari idatzitako eskuz idatzitako gutuna, munduari bira eman zionean.

San Telmo Museoak  Bidaiarik luzeena. Lehen mundu bira erakusketa hartuko du bihartik aurrera, ekainak 26, ikus-entzunezkoak eta  garaikodokumentuak biltzen dituen erakusketa zabala, gizakiaren espiritu abenturazale eta esploratzaileari egindako omenaldia eta  Juan Sebastian Elkanoren irudia azpimarratzen duena, orain 500 urte bete baitira Victoria ontziko kapitain izendatu zutenetik.

'Bidaiarik luzeena. Lehen mundu bira' Accion Cultural Españolak (AC/E) eta Kultura eta Kirol Ministerioak antolatutako erakusketa da,  lehen zirkumnabigazioaren V. mendeurrena dela eta. 2019ko irailean erakusketaren lehen edizioa inauguratu zen Sevillako Indietako Artxibo Nagusian. Egun horietan bostehun urte bete ziren ontziak Sevillatik abiatu zenetik. Orain, 2021eko udan, erakusketa Donostiara iritsi da eta, jatorrizko piezen eta dokumentuen hautaketa eta egitura errepikaezina mantentzen duen arren,  lehen mundubiraren beste une garrantzitsu batekin bat egiteko egokitu da: orain dela 500 urte tripulazioak Juan Sebastian Elkano Victoria itsasontziko kapitain izendatu zuen eta honek penintsulara mendebaldetik itzultzeko erabakia hartu zuen, ur debekatuak zdehakartuz eta errege-aginduak hautsiz. Horrela hasi zen mamitzen bidaia hau esplorazioaren historian funtsezko gertaera bihurtuko zuen gertaera, munduari lehen bira ematea.

Elkano nabigatzailearen irudia zabaltzeko eta Indiako ozeanoan zehar egindako itzulera luzearen lorpen nautikoa ezagutarazteko helburuarekin, erakusketak Getariako itsasgizonaren artxibo pertsonaleko dokumentu baliotsuak bildu ditu, berriki Laurgaingo Dorrean (Aia, Gipuzkoa) aurkitutakoak. Besteak beste, Elkanok Carlos I.a erregeari idatzitako eskuz idatzitako gutuna, munduari lehen itzulia amaitu ondoren, non hainbat eskari luzatu zizkion -horietako gutxi jaso bazituen ere. Halaber, San Telmo Museoko bildumetako hogei bat objektu eta Koldo Mitxelena Kulturunetik (Gipuzkoako Foru Aldundia) ekarritako dokumentuak ere daude ikusgai.

Jarduerak eta bisita gidatuak

Urriaren 24ra arte ikusgai izango duen erakusketaren inguruan eskaintza edo programazio paralelo zabala antolatu dute:  hitzaldiak, mahai-inguruak, San Telmo Gaua, proiekzioa, ikuskizunak, haurrentzako eta familientzako jarduerak eta master class bat,  erakusketan hainbat ikuspegitatik sakontzen lagunduko dutenak. Horrez gain, museoan bertan eskuratu daitezkeen hiru argitalpen egongo dira: Katalogoa, AC/Ek argitaratua; Katalogoaren eranskina, San Telmo Museoak eta Euskadiko Artxibo Historikoak argitaratua; Victoria eta lehen mundu bira ipuina, komisarioak idatzitako haurrentzako ipuinaren euskarazko bertsioa, museoak argitaratua.

Uztailaren 3tik aurrera bisita gidatuak antolatu dituzte.

Erakusketa Euskal Itsas Museoan
Bestalde, gaur bertan, Euskal Itsas Museoak '24H-Un día en la Victoria ' erakusketa inauguratu du, San Telmo Museokoaren osagarri. Antonio Fernandez Torresek komisariatua,  erakusketa honek Victoria ontziko bizitzaren xehetasunak biltzen ditu, eta mundua aldatu zuen itsas-bidaian murgilduko ditu bisitariak. Giropenak eta eraikinak berak Victorian, bidairik luzeena egin zuen ontzi bakarrean, itsasoratzera eta bertan egun eta gau bat bizitzera eramango ditu bisitariak.